به نقل از «آنا»

تاثیر هوش مصنوعی در پژوهش‌های علوم اجتماعی

تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۶۵۵۱۲

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، علوم اجتماعی محاسباتی را تحقیق بررسی میان رشته‌ای از جهان اجتماعی در اندازه‌های مختلف، از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین گروه‌بندی از طریق محاسبه، تعریف کرد. 

پیشتر در گزارشی با عنوان «تحلیل کلان‌داده‌ها در جامعه‌شناسی» گفته شد که زیست در دنیای مجازی در حال سبقت از زیست افراد در دنیای واقعی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

فضای مجازی حجم عظیمی از داده‌ها را تولید میکند که حاصل کنش افراد است. تولید چنین داده‌هایی به صورت ثانیه‌ای در حال افزایش است و با حجم فزایند‌های از انباشت داده‌ها مواجه هستیم که جامعه‌شناسان تحلیل زیادی از آن‌ها ندارند.

علیرضا کریمی (استادیار گروه جامعه شناسی، دانشگاه خوارزمی) به این موضوع اشاره می‌کند که علوم اجتماعی محاسباتی بر نمونه‌گیری یا استنتاج علّی تأکیدی ندارد، بلکه عمدتاً بر آمار توصیفی و تحلیل هم‌بستگی متمرکز است و معمولا فقط به سوالات «چه» پاسخ می‌دهد، نه به سوالات«چگونه» (مکانیسم آشکارشدن فرایند) یا «چرا» (روابط علّی)علوم اجتماعی محاسباتی، نظریه‌های علوم اجتماعی را به داده‌کاوی، به‌ویژه کلان‌داده‌ها، وارد می‌کند.

علوم اجتماعی محاسباتی نیازمند نظریه است و نظریه راهنمایی برای داده‌کاوی است و جهت داده‌کاوی را تعیین می‌کند

* ارتباط علوم اجتماعی محاسباتی و کلان‌داده‌ها

این استاد جامعه شناسی به این موضوع اشاره می‌کند که از یک سو، کلان‌داده‌ها می‌توانند فرضیه‌های حاصل از نظریه‌ها را آزمایش کنند و از سوی دیگر، زمانی که یک نظریه دارای ابهام است، داده‌کاوی سرنخ‌هایی برای توسعۀ نظریه و کاهش ابهام آن ارائه می‌کنند. علوم اجتماعی محاسباتی نیازمند نظریه است و نظریه راهنمایی برای داده‌کاوی است و جهت داده‌کاوی را تعیین می‌کند.

کریمی در ادامه می‌نویسد: از نظریه سوالات پژوهش استخراج می‌شود و تحلیل کلان‌داده‌ها در راستای پاسخ به سوالات پژوهش است. بدون وجود نظریه و سوالات پژوهش محقق در حجم عظیمی از داده‌ها غوطه‌ور است و سردرگمی و ابهام وی بیشتر می‌شود.در هر مرحله از پژوهش علوم اجتماعی محاسباتی که از طریق تحلیل کلان‌داده‌ها صورت می‌گیرد.

* فرایند تحلیل کلان‌داده‌ها

از نظر کریمی نظریه‌ها به واسطۀ سوالات پژوهشی حضور دارند و نتایج حاصل از داده‌کاوی به صورت گفتگو با نظریه تفسیر می‌شود. این گفتگو می‌تواند به اصلاح و بهبود نظریه کمک کند.

این پژوهشگر جامعه شناسی می‌نویسد: در تحلیل کلان‌داده‌ها از نظریه شروع میکنیم، براساس نظریه سوالات پژوهش استخراج می‌شود و به کمک این سوالات نظریه به مدل تبدیل می‌شود که اصطالحاً به آن مدل پیش‌بینی گفته می‌شود و این مدل راهنمایی برای تحلیل کلان‌داده‌ها است.

به زعم این پژوهشگر کلان‌داده‌ها و داده‌کاوی نمی‌توانند به‌طور مستقل استنتاج کنند و باید به کمک نظریه در مکان و زمان محدود شوند. این استنتاج نظری است که به ما کمک می‌کند استنتاج‌های گسترده‌تری داشته باشیم. فرایند تحلیل کلان‌داده‌ها در یک فرایند گفتگوی تعاملی در شکل شماره ۱ نشان داده شده است.

*  تعریف علوم اجتماعی محاسباتی

از نظر کریمی علوم اجتماعی محاسباتی یک دانش بین رشته‌ای است و بر خلاف تقسیم‌بندی کلاسیک ازروش‌های پژوهش در جامعه‌شناسی یعنی تقسیم روش‌ها به دو دستە کمّی و کیفی است که علوم اجتماعی محاسباتی قابلیت استفاده در هر دو روش کمّی و کیفی را دارد و متعلق به یک روش خاص نیست.

کلان‌داده‌ها فقط از طریق رسانه‌های اجتماعی تولید نمی‌شوند بلکه زمینۀ تولید آنها بسیار متنوع است و روزبه‌روز بر منابع تولید کلان‌داده‌ها اضافه می‌شود

او در ادامه خاطر نشان می‌کند که دامنه علوم اجتماعی محاسباتی را نباید فقط به کلان‌داده‌ها تولید شده از طریق پلتفورم‌های فضای مجازی محدود کرد. در واقع کلان‌داده‌ها فقط از طریق رسانه‌های اجتماعی تولید نمی‌شوند بلکه زمینۀ تولید آنها بسیار متنوع است و روزبه‌روز بر منابع تولید کلان‌داده‌ها اضافه می‌شود که از آن جمله می‌توان به اطلاعات موقعیت مکانی افراد که از طریق تلفن همراه تولید می‌شود، داده‌های تراکنش بانکی، پرونده و سوابق سلامت الکترونیک افراد و حتی پیمایش‌ها و مطالعات کیفی پیشین اشاره کرد.

* تاثیر هوش مصنوعی در پژوهش‌های علوم اجتماعی

کریمی توضیح می‌دهد که علاوه بر این، توسعۀ هوش مصنوعی و ادغام آن در زندگی روزمره به واسطۀ داده‌هایی که تولید می‌کند از منابع مهم داده برای علوم اجتماعی محاسباتی است. دانش علوم اجتماعی محاسباتی به‌واسطۀ بازکردن دنیایی از داده‌ها و تحلیل‌های اجتماعی جدید و ارائه یافته‌هایی متفاوت از یافته‌های مرسوم در حوزه جامعه‌شناسی، به عنوان یک دانش جدید مورد استقبال محققان حوزه علوم اجتماعی قرار گرفته است.

او می‌نویسد مروری بر آثار منتشرشده در این حوزه در چند سال اخیر به‌خوبی روند گسترش این دانش جدید را نشان می‌دهد. علوم اجتماعی محاسباتی دانشی پیچیده و نیازمند زمینه‌های آماری و دانش نرم‌افزاری قوی است.

این پژوهشگر در نهایت با اشاره به این موضوع که این دانش را باید به صورت بین‌رشته‌ای در نظر گرفت که نیازمند پیوند بین محققان جامعه‌شناسی وعلوم کامپیوتر است. این همکاری متقابل می‌تواند زمینۀ ایجاد تغیراتی در هر دو حوزه باشد که برایند آن علاوه بر اینکه سبب همکاری‌های بین‌رشته‌ای می‌شود، زمینه ایجاد تغیراتی را در هردو حوزه دانشی ایجاد خواهد کرد.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: علوم اجتماعی تحلیل اجتماعی کلان داده پژوهش خوان علوم اجتماعی محاسباتی تحلیل کلان داده ها ی علوم اجتماعی سوالات پژوهش جامعه شناسی داده کاوی رشته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۶۵۵۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تحقیقات و پژوهش نخبگان باید به سمت تولید ثروت برای جامعه برود

به گزارش حوزه استان های خبرگزاری تقریب، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عبادی‌زاده دیروز (یازدهم اردیبهشت ماه)، در جشنواره اختراعات دانشجویان دانشگاه پیام نور استان هرمزگان که در سالن اجتماعات اتاق بازرگانی بندرعباس برگزار شد، اظهار داشت: شرکت‌های دانش‌بنیان را باید به صورت هدفمند و متناسب با نیاز و ظرفیت‌های منطقه توسعه داد و دولت باید در این مسیر حمایت ویژه را در دستور کار قرار دهد.
 
وی ضمن طرح ایده راه‌اندازی شهرک‌های صنعتی دانش‌بنیان در دل شهرک‌های صنعتی هرمزگان، خاطرنشان کرد: دولت سیزدهم باید به صورت جدی برای رشد و توسعه شهرک‌های صنعتی دانش‌بنیان اهتمام داشته باشد.
 
نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان، با اشاره به لزوم برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های موضوعی اختراعات در سال‌های آینده، تصریح کرد: جشنواره‌های تجاری‌سازی پژوهش و فناوری به صورت سالیانه و مستمر در استان هرمزگان برگزار شود تا صاحبان ثروت و ایده در کنار یکدیگر اتفاقات بزرگی را رقم بزنند.
 
حجت‌الاسلام والمسلمین عبادی‌زاده، با اشاره به پایین بودن قدرت رقابت محصولات صادراتی استان هرمزگان، خاطرنشان کرد: نخبگان جوان برای افزایش قدرت رقابت محصولات تولیدی استان هرمزگان وارد میدان شوند و سعی کنند چالش‌های موجود در بخش‌های بسته‌بندی، ارائه، بازاریابی و ... در حوزه صادرات برطرف کنند تا محصولات استان هرمزگان رقیب جدی محصولات کشورهای خارجی باشد.
 
وی، نخبگان و سرمایه‌گذاران را ۲ بال پیشرفت کشور دانست و عنوان کرد: اگر دولت سیزدهم به واسطه اهمیت علم و دانش در کنار مجوزهای که برای سرمایه‌گذاران صادر می‌شود، حضور نخبگان و پژوهشگران را به عنوان شرط تحقق مجوزها قرار دهند؛ تا صاحبان صنایع و معادن از حضور نخگبان در مجموعه خودشان به صورت جدی و نه به صورت نمادین استفاده کنند.
 
وی عنوان کرد: مقام معظم رهبری که فردی علم دوست هستند بارها بیان کرده اند که: «تا نفش دارم از جامعه نخبگانی حمایت خواهم کرد.» امروز هم اگر می‌بینید کشور ما در عرصه‌های علمی دارای جایگاه خوبی است به خاطر حمایت‌ها و تاکیدات مقام معظم رهبری در مناسبت‌های مختلف خطاب به مسئولین مختلف کشور است.

انتهای پیام/